UYAN Sailing School - UYAN Yelken Okulu

A

#	Kelime	Açıklama
1	ABAŞO	(1) alt (2) aşağı
2	ABLİ	Seren ve bumba cundalarından aşağı iki tarafa inen halatlar.
3	ABORDA	Bir teknenin diğerine veya bir iskeleye yanaşması.
4	ABOSA	Bosayı tut veya geçici olarak durdur, bosaya vurmak.
5	ABRAMAK	Kontrol altına almak, komutası altında tutmak, üstünden gelmek.
6	AÇIKTA EĞLENMEK	Bir teknenin sahilden veya iskeleden ya da limandan açıkta beklemesi.
7	AGANTA	Zincir veya halatı kısa bir zaman süresi için elde tutulup bırakılmaması [Aganta iskota, aganta borina borinata].
8	AĞIZ KUŞAĞI	Armuz kaplamanın en üst sırası [bindirme kaplamanın da].
9	ALABANDA	Bordanın iç kısmı veya dümenin 35° ye kadar basılması.
10	ALABORA	Teknenin ters çevrilmesi, altüst olma, teknenin yan yatması.
11	ALAMA KÜREK	Hep birlikte kürek çekerken çekmeyi durdurmak için verilen komut.
12	ALARGA	Açıkta demektir. [Alargada bekle, alarga dur][İtalyanca largo]alargaya çıkmak, [açığa çıkmak].
13	ALAYA SANCAĞI	İşaret sancakları ile donatılmaya, alay sancaklarının çekilmesi denir.
14	ALBERABER	Hep birlikte kürek çekmek için verilen komuta.
15	ALESTA	Hazır olmak, hazır olarak apikoda beklemek Alesta tramola [Tramola etmeye hazır ol].
16	ALTABAŞO	Bir yelkenin alt yakası, alt ve aşağı anlamında da kullanılır.
17	AMORA YAKASI	Dört köşe bir yelkenin alt ve ön tarafındaki yaka [Karula yakası].
18	ANA GÜVERTE	Geminin veya teknenin üzerinde yürünen en üstteki güvertesi.
19	ANA OMURGA	Postaların bağlandığı, baştan kıça kadar uzanan ağaç / demir kısım.
20	ANELE	Demir halkası.
21	ANELE BAĞI	Aneleye yapılan bir çeşit bağ.
22	APAZLAMA	Kemere istikametinden gelen rüzgar [Yelken seyri].
23	APİKO	Demirin vira edilişinde deniz dibinden kurtulup dimdik durduğu vaziyet, veya dikkatli olarak beklemek.
24	ARİYA	Yelkenin, sancağın veya çubukların aşağıya indirilmesi [Ariya sancak, ariya kürek].
25	ARMA	Geminin yürümesine hizmet eden direk, seren, ip, halat ve yelken takımı. Sabit donanım (direk çarmıhları, istralyalar).
26	ARMUZ	Güverte ve borda kaplama tahtalarının arasındaki çizgi[Armuz tutmak, armuz kaplama].
27	ASKI MAPASI	Bir demir kaldırmak için bedenine konmuş olan mapa.
28	AŞIRTMA PRAÇERA YELKEN	Kavançalı seren yelkeni.
29	AŞOZ	Kaplama tahtaları için omurga ve bodoslamalar açılan oyuklar.
30	AVARA	Gemi, bot veya teknenin yanaşık olduğu yerden ayrılması [Avara etmek].
31	AYBOCU	Zincirin ırgat çalıştırılarak aşağı alınması, indirilmesi.
32	AYI BACAĞI	Yelkenlerin farklı kontralarda açılması [Pupa seyir].
33	AYNALIK	Kıç bodoslama üzerine konan ve dümen iğneciğinin üzerine konduğu tahta levha [Ayna kıçlı tekneler].
34	AYNALIK TAHTASI	Bir teknede kıç taraftaki havuzda otururken arkaya dayanmak için konulmuş olan tahta levha.

B

#	Kelime	Açıklama
35	BABA	Halat volta etmek için ağaç veya metalden yapılmış silindirik biçimde güverte veya rıhtıma bağlanmış bir eleman.
36	BABAFİNGO	topgallant \| Bramstenge
37	BADARNA ETMEK	Bir halatın aşınmaması için üstünün halat veya koruyucu bir malzeme ile sarılması.
38	BAKLA	Zincirin bir halkası.
39	BALON-USTURMAÇA	Halattan, hasırdan veya sentetik malzemeden yapılmış, içi doldurulmuş veya şişirilmiş bir usturmaça çeşidi.
40	BANDOLET, BANDRA	Milliyeti gösteren sancak.
41	BARBARİŞKA	Tutulmakta olan bir halatın kaymaması için yapılan bir bağ çeşidi.
42	BASTİNA	Palangalarda kullanılan bir nevi dilli makara [Karnıyarık bastika].
43	BASTON	Ana cıvadranın üzerinde ileriye doğru uzatılmış çubuk.
44	BAŞ	prow, fore, bow \| Bug, Vorder-
45	BAŞ BODOSLAMA	Omurganın baş tarafından teknenin başını meydana getirmek için yukarı istikamete doğru konulan ağaç parçası.
46	BAŞ KASARA	Genellikle gemilerdeki baş taraftaki yüksek kısım.
47	BAŞ OMUZLUK	Kemere ile baş bodoslama arasındaki yuvarlak kısım.
48	BAŞ PARİMA	Bir botun baş üzerindeki analeye bağlanmış kısa halatı.
49	BAŞLI	Baş tarafın kıça nazaran daha batık olması.
50	BAŞTANKARA ETMEK	Tekneyi bir sahile veya kumsala baş taraftan oturtmak veya yanaştırmak.
51	BAŞÜSTÜ	Bir botun baş tarafında oturabilecek ve ayakta durulabilecek platform.
52	BERMUDA ARMA	Uzun bir direk üzerine yelken açmak için düşünülmüş arma tipi[Marconi arma] Bu tip armada yelken sereni yok ancak bumbası vardır.
53	BİNDİRME KAPLAMA	Armuz kaplamanın birbiri üzerine konularak yapılma şekli [Bama tiriz].
54	BİTA	Madeni babaların bir tanesine, halat ve zincirlerin volta edilmesi için kullanılan silindirik madeni eleman.
55	BOCURUM	Yelkenli teknelerde kıç bodoslama / kıç aynalık üzerinde bulunan direğe çekilen yelken.
56	BORDA	Su kesiminden yukarıda kalan kısım.
57	BORDA FENERİ	Sancakta yeşil, iskelede kırmızı olarak yakılan 112,5 açılı fener.
58	BORDA İSKELESİ	Bir tekneye girip çıkmak için inip kalkabilen ve içeriye alabura olabilen bir merdiven tipi [Pasarella].
59	BOSA/BOSA TUTMAK	Bir halat veya zincirin bedeni üzerine bosa tutarak abramak.
60	BOŞ ALMAK	Gevşek bir halatı germek için fazlasını çekmek.
61	BOŞ VERMEK	Halatı kaçırmak.
62	BRANDA	Eskiden yelken yapılan bir cins kumaş ya da kumaştan yapılan ve gemicilerin hamak olarak kullandıkları yatak.
63	BUMBA	Yan yelkenlerin alt yakalarını germek için kullanılan bir cins seren.Yük gemilerinde yük aktarmak için ucuna palanga takılan seren.
64	BURGATA	Halat ve zincir ebadını ölçmek için kullanılan bir ölçü.
65	BÜKÜN	Halatın veya bir yomanın sağa veya sola doğru kollarının bükülmesi.

C

#	Kelime	Açıklama
66	CAMADAN	Camadan vurmak. Yelken alanının küçültülmesi.
67	CAMADAN BAĞI	Bu küçültmeyi yapmada kullanılan bir bağ çeşidi.
68	CAMADAN KALÇEALARI	Bu bağı yapmak için yelken üzerinde sıralanmış ve yelkenin her iki yüzünde bulunan bağcıklar.
69	CANKURTARAN SİMİDİ	Denize düşenleri kurtarmak için çok hafif ve yüzer maddeden yapılmış, yuvarlak simit biçiminde ve bir salvoya bağlı aygıt.
70	CEVİZ	Halatların ucuna tutabilmek için veya süs olarak yapılan bir cins düğüm şeklindeki işleme.
71	CIVADRA	Teknenin baş tarafında dışarıya doğru eğik olarak uzanan sabit seren, genellikle yelkenli teknelerde flokları açmak için kullanılır.
72	CUNDA	Uç demektir. Direk cundası, seren cundası, bumba cundası. Cunda yakası:::yelkenin seren yakalarına gelen uçlarına denir.
73	ÇALIM	Geminin baş ile kıçı arasında inik meyil veya kıç tarafta su kesiminin altındaki dar kesim.
74	ÇAMÇAK	Teknede biriken suyu toplamak için tahtadan yapılmış bir cins kepçe
75	ÇARMIK	Direklerin her iki bordasına bağlanabilmesi için gerilmiş tel halatlar.
76	ÇENE	Omurga ile bodoslamamın birleştiği köşe
77	ÇIMA	Halat, elincesi veya yomaların uç kısmı
78	ÇIMARİVA	Personelin tekne boyunca yan yana selamlama için dizilmesi.
79	ÇIPO	Özellikle admiralti demirinde bedenin üst kısmından anelesinin altında geçen kollara dik olarak bağlanmış hareketli veya sabit ağaç veya metal kollar.
80	ÇÖRDEK YAKASI	Seren yakalarının geriye bakan kısımları, üç köşe yelkenlerdeki en üstteki pik yakası
81	ÇUBUK	Ana direklerin üzerine konulan ekleme direkler

Ç

D

#	Kelime	Açıklama
82	DABILBATIM	Gemilerin karinası yırtıldığında teknenin su almaması için postaların iç tarafına ikinci bir kaplama konur ki, bu iki kaplama arasındaki double-bottom denir. Bu bölüm safra ve yakıt deposu olarak da kullanılır.
83	DENİZ DEMİRİ	denizde ve rüzgarda hareketsiz kalan teknenin dalgalar borda vermemesi için baştan veya kıçtan denize attıkları koni şeklindeki branda torba.
84	DAKRON	Yelken yapımında kullanılan kumaş.
85	DESE ETMEK	Halatın veya zincirin iyice gerilmesi.
86	DİNGİ	Bir çifte kürekle kullanılan patalya.
87	DİREK FİSTANI	Direğin güverteye girdiği veya etrafına çevrilen kuşak.
88	DOBLİN	Bir halatın iki çıması arasındaki sarkık kısım.
89	DOBLİN ALMAK	Bir halatın iki çımasının gemide kalmak üzere bordadaki veya sahildeki bir babaya iki, üç kez sarılması.
90	DÖKÜNTÜ	Deniz yüzeyine yakın kayalık kümeler.
91	DÖŞEKLİ	Altı düz olan tekne.
92	DİRİSA ETMEK	Yön değiştirmek, rüzgarın dirisa etmesi, bumbayı dirisa etmek.
93	DÜMEN	Gemiyi istenilen yöne çevirmek için saç veya tahtadan yapılmış olup kıç tarafa monte edilen yelpaze şeklindeki bir parça.
94	DÜMEN BAŞLIĞI	Yeke evini kuşatmak - kuvvetlendirmek için dümen şaftının etrafına geçirilen maden başlık [=dümen tası].
95	DÜMEN BODOSLAMASI	Kıç bodoslama.
96	DÜMEN BOĞAZI	Dümen yelpazesinden yukarıda kalan kısım.
97	DÜMEN DOLABI	Dümen yekesine bağlı mekanizmasını çevirebilmek için yapılmış olan aygıt. Doğrudan veya dolaylı olarak dümene kumanda eden dümeni sancak veya iskeleye yönlendiren donanım.
98	DÜMEN DONANIMI	Dümen yekesi ile dümen dolabı arasında kalan tel halat mekanizma, uskurlu şaft ve kolar ile bunların geçtikleri makaralı sistemin tümüne verilen isim.
99	DÜMEN YELPAZESİ	Dümenin esas ana parçası.
100	DÜMEN ZAVİYESİ	Dümen yelpaze sathının omurga ile yapmış olduğu açı.
101	DÜMENCİ PUSULASI	Dümen dolabının hemen önüne konulmuş olan mıknatıslı pusula.
102	DÜMENTASI	Yekenin dümene bağlandığı en üst kısım.

E

#	Kelime	Açıklama
103	EDONANIMI	Mekanik olan ırgat gibi aygıtların el ile çalışabilmesi için yapılmış olan donanım.
104	EĞLENMEK	Bir teknenin stop ederek veya çok ağır yol ile gideceği yere varması.
105	EL DÜMENİ	Kol gücü ile bir taraftan diğer tarafa basılan dümen.
106	EL İNCESİ	Bir tekneden diğerine veya sahile atılan ucunda kurşun bir ağırlığın ceviz ile kaplı olduğu ve sonuçta bir halatın bağlanarak gönderildiği, parekete savlosu gibi incecik bir halat.
107	EL İSKANDİLİ	Elektrikli iskandil olmayan teknelerde,derinlik ölçmek için çımasına 5 kg lık bir kurşun asılmış ve üzerine kulaç taksimatı yapılmış olan savlo.

F

#	Kelime	Açıklama
108	FAÇA ETMEK	Seren yelkenlerin bir taraftan prasya olduğu halde kapatılması
109	FAÇUNA ETMEK	Badarnanın tel veya mürnel ile sıkı sıkıya bağlanmasıdır.
110	FALAKA	İki matafora cundaları arasında bulunup can halatlarının bağlandığı tel halat.
111	FARŞ TAHTALARI	Ağaç bir teknenin sintine üzerindeki aralıklı tahtaları.
112	FİLİKA	Savaş gemilerindeki kürekli veya yelkenli tekneler.
113	FIRDÖNDÜ	Zincirin gamba almaması için aralara konan bir eksene bağlı olarak dönen iki yarım bakladan oluşan kilit.
114	FİRENGİ	Güvertedeki suyun denize akıtılabilmesi için yalı kütükleri üzerinden bordaya açılan oluklu delikler.
115	FLADOR	Çarmıhların gerilmesi için kullanılan sistem.
116	FLAMA	Üç köşeli sancak.
117	FLASA	Halatı meydana getiren incecik ipler.
118	FLOK	Baş taraf çekilen üç köşe yelken.
119	FORA ETMEK	Bir yere bağlanmış olan halatın oradan çıkartılması [Sivil denizcilikte:::Mola].
120	FRİŞKA	Bütün yelkenleri camadan vurmaksızın kullanılabilecek derecedeki sert rüzgar.
121	FUNDO (FUNDA)	Demirlemek için verilen komut.

G

#	Kelime	Açıklama
122	GABYA	Ana direk ile babafingo çubuğu arasındaki çubuk veya yelken.
123	GAGA	Demirin iki ucundaki tırnakların en uç kısmı.
124	GAMBA ALAMAK	Halatın veya zincirin kendi etrafında dönmesi veya burulması.
125	GENOVA	Flok yerine çekilen çok daha büyük flok.
126	GERDEL	Gemi ve teknelerde kullanılan tahta kova.
127	GİZ	Kıç direkteki kısa seren.
128	GOMİNA MİL	Uzunluğun 1/10 = 185 metre.
129	GÖNDER	İnce düz ve uzunca olarak çekilmiş çubuklar. [Sancak gönderi, filika kanca gönderi, cıvadra gönderi].
130	GÖZ DEMİRİ	Bir gemide kullanılan ana demirler.
131	GRADİN YAKASI	Bir yelkenin yan kenarları.
132	GRANDİ DİREĞİ	Birden fazla direkli gemilerdeki en yüksek direk.
133	GULET	Brigten küçük iki direkli hafif armalı pruvası kabasorta armalı, praçılaya benzer uskuna.
134	GURCATA	Bir direk üzerinde çanaklık kurmak için mauna kolları üzerine omurgaya aykırı olarak yerleştirilen kollar. Yelken teknelerinde direkten inen istrelyaları açmak için kullanılan kollar.
135	GÜVERTE	Gemilerde ve teknelerde baştan kıça kadar döşenmiş tahta veya madeni platform döşeme.
136	GÜVERTE KAPLAMASI	Güvertenin kaplanması için kullanılan malzeme.
137	GÜVERTE HATTI	Güvertenin bordadaki izdüşümü.

Ğ

H

#	Kelime	Açıklama
138	HALAT	Bitkisel sentetik veya çelikten yapılmış ve bükümlenerek çeşitli kollarda birbirlerine sarılmış, bükülmeye ve çekmeye uygun urgan.
139	HALAT BOSA	Demir atıldıktan sonra demirin ağırlığını ırgat üzerinden almak için çımaları güvertedeki mapalar bağlı diğer uçlarında ceviz bulunan kısa halatlar.
140	HAMLA (HAMLE)	Kürek çekilirken küreğin bir periyot içindeki mesafesi.
141	HAMLACI	Kürekli teknelerde serdümene en yakın kürekçi.
142	HAVUZLUK	Yelkenli veya kürekli bir teknede kıç tarafta topluca oturulacak yer.
143	HIRÇA MAPASI	Zincirin zincirlikteki çımasının omurgaya bağlandığı kilit.
144	HİSA ETMEK	Bir şeyi yukarı kaldırmak. [Hisa sancak, hisa kürek].

I

#	Kelime	Açıklama
145	IRGAT	Demir almada, halatları dolayıp gemiyi yanaştırmada veya karaya çekmede kullanılan, hidrolik, elektrikli, istimli veya insan kuvvetiyle çalıştırılan yatay veya dikey mekanizma [Yatay ve manivela kuvvetiyle çalıştırılanlar = bocurgat].
146	ISKAÇA	Direk ve cıvadraların alt başların alt başlarındaki topukların yerine oturması için açılmış olan yuva.
147	ISKANCA	Değiştirmek [nöbet, vardiya, kürek].
148	ISKARMOZ	Kürekli teknelerde küreğin bağlanması veya oturması için ay veya çelik şeklindeki lumbar ıskarmoz denilen aygıtlar.
149	ISKOTA	Yelkenlerin iskota yakalarını kullanmak, yelkeni rüzgar ile doldurmak için halat - palanga donanımı.
150	ISKOTA YAKASI	Kabasorta yelkenlerde alt yakalar randa, pik veya floklarda alt geri köşe.

İ

#	Kelime	Açıklama
151	İÇ OMURGA	Postaları [bir ahşap teknede] omurgaya daha sıkı bağlamak için baştan kıça kadar uzanan ikinci bir omurga.
152	İĞNECİK	Dümenin kıç bodoslamaya bağlanabilmesi için, erkek ve dişi olarak konmuş olan menteşe.
153	İSKANDİL	Denizin derinliğini ölçmek.
154	İSKANDİL	Kurşunu İskandil salvolarının bağlandığı ağır kurşun - ağırlık.
155	İSKANDİL SALVOSU	İskandil kurşunlarının bağlandığı işaretli salvo.
156	İSKARÇA	Bir liman veya koy içindeki kalabalık tekne gurubu, karışık olarak demirlemiş olan tekneler topluluğu.
157	İSKELE	(1) Teknenin sol yarısı. portside \| Backbord
158	İSKELE TAVASI	İskelelerin alt ve üstünde girip çıkmada ilk basılan platform.
159	İSPAVLO	Katrasız kendirden yapılmış iki kollu sicim [kırnap].
160	İSTİNGA	Yelkenleri toplamak için kullanılan selviçe [Hareketli donanım].
161	İSTİNGA ETMEK	Yelkenleri toplamak.
162	İSTRALYA	Direk ve çubukların cundalarında baş ve kıça doğru inen sabit arma, veya teknelerin postalarını baştan kıça kadar birbirlerine bağlayan kuşak.

J

K

#	Kelime	Açıklama
163	KABASORTA ARMA	Serenleri direklere dik ve kemere istikametinde olan dört köşe yelkenli arma.
164	KALASTRA	Kuntra güvertelerin üzerine alınan filikaların oturtuldukları ağaç veya metal kürsü.
165	KALOMA	Demir üzerinde bulunan teknelerin denizde bulunan zincir mesafesi. Boşluk ve rahatlık, tolerans, ölçülü.
166	KALOMA ETMEK	Zincir gerektiğinde daha fazla salmak, [Kaloma vermek]
167	KANA RAKAMLARI	Gemilerin çektikleri su derinliğini göstermek için baş ve kıç dikmeler hizasına sancak ve iskele taraflara desimetre veya feet cinsinden çizilmiş rakamlar [Romen ve italik].
168	KANDİLİSA	Yelkenleri yukarı kaldırmak için kullanılan halat.Trinket ve maestra serenlerinin kandilisası :::ıstriseGabya serenlerin kandilisasına :::MantiFlok ve randa yan yelkenlerin kandilisasına:::Çördek /Mandar denir.
169	KAPELE MUŞAMBA	Pusla, dümen dolabı, kaporta, vinç gibi kısımların yağmur ve güneşten korunması için yelken brandasından yapılmış kılıfların geçirilmesi için verilen emir.
170	KAPLAMA	Postaların üzerine boyuna kaplanan saç veya tahtalar.
171	KAPORTA	Gemi veya tekne içindeki kapılara ve güverteden aşağı iniş ve çıkış merdivenlerinin üzerindeki kapalı yerlere denir.
172	KARANFİL	Pruva ve grandi direği cundaları arasındaki tel halat.
173	KARAVELE KAPLAMA	İçi kutrani dışı armuz kaplama olan bir kaplama şekli.
174	KARİNA	Bir teknenin su altında kalan ıslak kısmı (dış kısmı).
175	KARULA YAKASI	Bir yan yelkenin direğe yakın alt yakası (köşesi).
176	KASA	Halatların çımalarına açılmayacak şekilde yuvarlak şekilde yapılan ve dikişle emniyete alınan yuvarlak büyük halkalar.
177	KASARA	Teknelerin baş orta ve kıç kısımlarında güverteden daha yüksek olan güvertelere veya kısımlara denir.
178	KASTANYOLA	Demir zinciri akarken durdurabilmek için ırgat etrafına konan demir veya çelik şerit çember (bir çeşit fren balatası).
179	KAVANCA	Herhangi bir şeyi bir taraftan diğer tarafa geçirmek veya aşırmak ya da bir yerden diğer bir yere aktarmak.
180	KEMERE	Güvertenin döşenebilmesi için posta uçlarını birleştiren enine (omurgaya dik) konan kısımlardır. (yarım olanına ÖKSÜZ KEMERE denir).
181	KERTE	Bir dairenin 32 de biridir (11 derece 15 dakika).
182	KERTERİZ	Herhangi bir maddenin bir tekneden olan yönünü mıknatıslı veya cayro pusla ile tayin etmek veya ölçmek.
183	KERYE	İki haltı birleştirmek için veya halatın çımasına geçici kasa yapmak için [sadece madeni halatta] kullanılan cıvatalı mengene.
184	KIBLE	Güney.
185	KIÇ	Teknenin geri tarafı.
186	KIÇ BODOSLAMA	Omurgadan kıç taraf kaldırılan dik kısım [Ağaç veya maden].
187	KIÇ GÖNDERİ	flag staff \| Heck
188	KİLİT	12,5/15 kulaç zincir uzunluğu veya iki kilit zinciri birbirine bağlayan bir tarafı değirmi diğer tarafı harbili bir cins zincir baklası.
189	KİNİSTİN VALFI	Gerektiğinde bir tekneye denizden su almak için su kesiminden aşağıya konmuş ve gerektiğinde uzaktan açılıp kapatılabilecek valf.
190	KOÇ BOYNUZU	Baş ve kıç omuzluklar ile mataforaların üzerinde bulunan ve halat volta etmek için kullanılan boynuz şeklinde iki kulaklı madenler.
191	KOL	Flasaların bir tarafa bükülmesi sonucu halatta elde edilen elemanlar. Flasa gibi bütün halat boyundadırlar.
192	KOLTUK	Bir teknenin aborda olduğu yere sıkılması için baş ve kıç omuzluklardan verdiği halat.
193	KONTRA MİZANA DİREĞİ	Mizana direğinin gerisindeki direk.
194	KONTRA OMURGA	Ana omurganın aşınmaması için altına konan şerit halindeki parça.
195	KONTRA TAVLON GÜVERTE	Eski harp gemilerine ait bir güverte katı.
196	KONTRATA MİZANA DİREĞİ	Kontra mizanadan sonraki kıç direk.
197	KÖRKAPAK	Lumbuzları içerden kapayan demir kapak.
198	KUNTRA	Iskota yakasına bağlanan iki inceden birisi iskota olarak kullanıldığında diğeri kuntra olur. Kontra kontr kelimesinden gelme olup, karşı-zıt-yedek anlamında kullanılır.Kuntra omurga, bodoslama-grandi-güverte gibi Kuntra flok-kuntra mizana ve benzeri.
199	KURTAĞAZI	Yatlarda halatın geçmesi için teknenin kenarına tutturulmuş, açık ağız biçiminde metal parça. Halatın küpeçteyi yaralamamsı için, halatın manevra esnasında içinden geçtiği madeni aksam.
200	KUTRANİ KAPLAMA	Ahşap diagonal (çapraz) kaplama.
201	KÜPEŞTE	Güverte üstündeki borda kaplaması.
202	KÜREK LUMBARI	Askeri filikalarda iskarmoz yerine küreklerin oturtuldukları oyuk yerler (küpeştede takazlık tahtasında).

L

#	Kelime	Açıklama
203	LAÇKA	Boşver, boşalt, boşalmış gevşemiş anlamında.
204	LALE HALATI	Dümenlerin denizli havalarda düşüp kaybolmaması için dümen yelpazesinden geçip teknenin kıçına bağlanan bir ince savlo.
205	LARMO	Flokların açıldığı istralya. (Bazen flok larmosu da denilir).
206	LAVA ETMEK	Boş al ve ger anlamında bir emir (Boşunu al).
207	LAVRA DELİĞİ	Bir teknenin içindeki suyu askıya alıp boşaltmak için açılmış delik. (Genellikle kıç tarafta havuzluğun altındaki kruzlu yerde).
208	LİF	Nebati halatın yapıldığı malzemenin en ince parçası.
209	LİGA CAMADAN	Yelkeni küçült, camadana vur demektir.
210	LİMBO	Bir şeyin bir taraftan diğer tarfa aktarılması. (Marmara etmek sadece sıvı içindir.)
211	LİVAR	Balıkçı teknesinde balıkların taze kalması için alt tarafı denizle ilgili tahta havuz.
212	LOÇA	Demir zincirinin akması için açılmış deliklere geçirilmiş madeni oluk.
213	LOKMA	Zincirin baklalarının ortasına takviye için konmuş parça.
214	LUMBARA AĞIZI	Gemilere girip çıkılan bordada açılan dört köşe kapak.
215	LUMBUZ	Gemideki pencerelere verilen isim.

M

#	Kelime	Açıklama
216	MANDAR	Yelkenli teknelerde, yelkeni ve/veya yelkenleri direğe basmaya yarayan basit makaralı sistemlerdir.
217	MANİKA	Bir teknenin alt kısımlarına güverteden aşağıya doğru havalandırma için konulan geniş boru.
218	MAPA	Sabit halka.
219	MARTİN DEMİRİ	Çipo ve kolları aynı düzeyde ve kolları da beden etrafında dönebilen bir sistemdeki demirdir.
220	MASTALYA	Tahta leğen.
221	MASTORİ POSTASI	Bir teknedeki en geniş posta.
222	MATAFORA	Teknelerde veya sahilde filika veya botların asılabilmesi için uçlarında palanga bulunan aygıt.
223	MATAFYON	Yelken ve tentelerin delik açıldığında yırtılmaması için delik etrafının takviye edildiği alüminyum veya halat yassı halka.
224	MAYNA ETMEK	Aşağı indirmek (ağır ağır).
225	MEME	Demir kollarının demir bedenine birleştiği noktanın alt kısmı.
226	MEZESTRE	Yarıya kadar indirmek.
227	MİL (DENİZ MİLİ)	Denizdeki uzunluk ölçüsü. Ekvatorda 1 derece = 60 deniz miline denk gelir. (1 deniz mili = 6080 feet = 1852 mt )
228	MİZANA DİREĞİ	3 direkli bir yelkenli gemide en kıçtaki direktir.
229	MEVCET	Hamak sarılan incelere denir.

N

#	Kelime	Açıklama	İngilizce	Almanca
230	NETA	Muntazam, düzgün, tertipli veya emniyetli anlamına gelir.

O

#	Kelime	Açıklama
231	OMURGA	Bir teknenin postalarının üzerine oturtulup bağlandığı ve baştanckıça kadar devam ettiği ağaç/madeni parçalardır. Genellikle küçük teknelerde yekpare olur.
232	OMUZLUK	Teknenin baş ve kıç tarafındaki 45 derecelik açı civarındaki istikamet.
233	ORSA	Yelkenleri elden geldiği kadar rüzgarın estiği tarafa yaklaştırarak seyretmek. (Orsasına seyir)
234	ORSA YAKASI	Bir yelkenin direk tarafındaki veya rüzgar üstü tarafındaki yakasıdır.
235	ORSA ALABANDA EĞLENMEK	Rüzgarı bordaya alarak, yelkenleri birbirinin aksine alıp tekneyi yolundan alıkoyup vakit geçirmektir.
236	ORSA ALABANDA TRAMOLA	Teknenin başını rüzgara alıp bir kuntradan diğer kuntraya geçmektir.
237	ORSA HALİNDE	Bir teknenin mümkün olduğu kadar rüzgarın estiği cihete yakın seyredişi.
238	ORSA PUPA ÇEMBERİ	Bumbanın cundasına yakın ve iki tarafında da mapa bulunan madeni çember.
239	ORSADA KAZANMAK	Bir teknenin orsa seyrinde az düşme yapıp istediği tarafa gidişte kazanması.
240	ORSAYA KAÇMAK	Bir yelkenli teknenin devamlı olarak baş tutamayıp rüzgar üstüne kaçmasıdır.

Ö

#	Kelime	Açıklama	İngilizce	Almanca
241	ÖKSÜZ KEMERE	Kemerenin ortadan kesilmiş olarka yanda kalan kısımları.

P

#	Kelime	Açıklama
242	PUPA PALANGASI	Ana yelkenin üst yakasını germeye yani üst yakasındaki toru azaltmaya yarayan ve bumba yüksekliğini ayarlayan direk ile bumba arasındaki palanga sistemidir.
243	PUSLA	Rota istikametlerini gösteren, kerteriz alıp mevki konmasına yardım eden mıknatıslı veya cayro devvaresi ile çalışan seyir aletidir.
244	PUSLA KARTI	Pusla ibrelerinin üzerine oturtulmuş derece veya kerte taksimatı bulunan daire şeklinde bir karttır.
245	PUSLA MİHVERİ EKSENİ	Pusla kartının merkezinin oturduğu ucu sivri bir iğnedir.
246	PUSLA TASI	Mıknatıslı pusulalarda pirinç veya bakırdan yapılmış (manyetik etkisi olmaması için) yarım küre biçiminde içi boş bir tastır.
247	PUTA	Koymak, donatmak (puta kürek).
248	PALAMAR	Gemilerin rıhtıma veya iskeleye bağlanmasında halattan daha kalın yomalara verilen isim.
249	PALANGA	Bir halat ve anaz iki makaradan oluşan kaldırma mekanizması.
250	PALAVRA GÜVERTE	Eskiden harp gemilerinde topların bulunduğu güverte.
251	PASARELLA	Tekneye iniş ve biniş için kullanılan ahşap veya metal mekanizma.
252	PATALYA	1-3 çifteye kadar kürekli ahşap teknelere harp gemilerinde verilen isim.
253	PATRİSA	Çubukların bağlanması için cundalarından aşağı ve geriye doğru inen ve tekneye bağlanan sabit arma
254	PİK	Giz veya serenlerin üzerine açılmış üç köşe yelken.
255	PİK YAKASI	Bir yan yelkeninin üst ve köşedeki yakasıdır.
256	PİYAN	Bir halatın çımasının açılıp dağılmaması için çımasına ıspavlo veya gırcala ile yapılan bir çeşit düğüm şekli.
257	PORTUÇ	Alet edevat veya boya gibi sair şeylerin saklanması için kullanılan dolap veya kamara gibi yerler.
258	POSTA	Üzerine kaplama tahtalarının [veya saçların] tespit edildiği ağaç veya maden eğriler [kaburga]
259	PRUVA	Bir teknenin ön tarafı, baş bölümü. Bir teknenin ön tarafından ileri istikameti.
260	PRUVA DİREĞİ	Birden çok direkli teknede baş taraftaki ilk direk.
261	PUNTEL	Güvertenin kuvvetlendirilmesi için alttan dikine konan destek veya güverte üzerindeki vardevelaların tutmak için güverteye dik olarak konulan demir çubuklar.

Q

R

#	Kelime	Açıklama
262	RADANSA	Halatların çımalarında kasa yapmakta kullanılan madeni halka biçimindeki malzeme.
263	RANDA YELKENİ	Yelkenli bir teknede en geriye açılan yan yelkeni.
264	RODA	Kullanılmamış, açılmamış nebati halat sargısı.
265	ROTA	Geminin üzerinde gittiği çizgi.
266	RUBA ETMEK	Yelkenle rüzgarı başa alarak tekneyi geriletmek.
267	RÜŞVET GÜVERTE	Yolcu gemilerinde filikaların üzerine oturtulduğu kalastraların bulunduğu güverte.
268	RÜZGAR ALTI	Rüzgarın estiği yönün aksi.
269	RÜZGAR YAKASI	Bir yelkende rüzgarın estiği taraftaki yaka.
270	RÜZGARÜSTÜ	Rüzgarın estiği yön.

S

#	Kelime	Açıklama
271	SAFRA	Bir teknede denge sağlanması için sintinesine konan ağırlık.
272	SAĞANAK	Rüzgarın eserken birdenbire şiddetli esmesi.
273	SALMA	Bir teknenin rüzgara veya akıntıya bağlı olarak dönmesi.
274	SALMA OMURGA	Yelkenli bir teknede içerden indirilip kaldırılan madeni veya ağaç levha.
275	SALPA	Demirin deniz dibinden kurtulması, ağırlığını zincire binmesi.
276	SANCAK ALABANDA	Dümenin sancak tarafa doğru en çok basılabilmesi için verilen emir.
277	SANCAK GÖNDERİ	Kıç tarafa güverteden sancak çekmek için dikilmiş gönder.
278	SARAVELE	Yelkenin sarılması için verilen komuta denir.
279	SAVLO	Sancak çekmek için kullanılan 1,5 burgatalık ince halat.
280	SELVİÇEV	Yelkenli bir gemi armasındaki hareketli halatlar.
281	SEREN	Direkler üzerinde yelken açmak için ve işaret çekmek için yatay olarak bağlanmış gönder.
282	SEREN YAKASI	Yelkenlerin derene bağlı üst kısımları. (matafyon yakası).
283	SEYİR DEFTERİ	log, logbook \| Logbuch, Bordtagebuch
284	SIĞ SU	Denizin (genellikle sahil kısmına yakın) herhangi bir kısmında teknelerin seyretmelerine uygun olmayacak şekilde az su bulunan pek derin olmayan yerlere denir.
285	SİLYON FENERİ	Gece ve karanlıkta gemilerin seyir halindeyken pruva ve grandi direkleri cundalarında yaktıkları ufkun 20 kertelik bir sahasından berrak havada en az 5 milden görülebilen ve pruvadaki grandiye nazaran daha aşağıda olan fenerlerdir. (Beyaz renklidirler).
286	SİNTİNE	Bir teknenin su altında kalan ıslak kısmının iç tarafıdır.
287	SİS İŞARETİ	Siste seyir halindeki gemilerin birbirlerine durumlarını belirtmek üzere düdükle verdikleri işaret.
288	SİS KAMPANASI	Demirde veya şamandırada yatan gemilerin siste mevkilerini belirtmek için çaldıkları kampana
289	SİY	A Kürek çekerken tekneyi geriye itmek için verilen komut.
290	SOĞRA (SOKRA)	Armuz kaplamada, kısa gelen kaplama tahtalarının uçlarının birleştiği yerdeki çizgi.
291	SUGA ETMEK	Vira edip sıkıştırmak. (Suga kastanyola, suga cıvata vb).
292	SU HATTI	water line \| Wasserlinie
293	SÜBYE ARMALI	Direklerinde seren yelkenleri olmayıp sadece yan yelkenleri bulunan tekneler.
294	SÜLYEN	Yeni konan ya da raspa edildikten sonra temizlenmiş olan çelik veya demir saçlar üzerine koruyucu bir astar olarak sürülen genellikle kırmızı renkteki boya
295	SÜRME OMURGA	Salma omurga da denilebilir. [Ana omurga bedenine açılan bir yarıktan aşağı yukarı hareket ettirilebilen tahta veya madeni levha şeklindeki omurga olup yelkenli teknelerde yelkenle seyir anında devrilmemek veya rüzgar altına düşmemek için kullanılır].

Ş

#	Kelime	Açıklama	İngilizce	Almanca
296	ŞAPKA	Direklerin üst uçlarına geçirilmiş yuvarlak tabla.
297	ŞEYTAN ÇARMIHI	İki halat arasına ağaç basamaklarla yapılan bordadan sarkıtılan merdiven.

T

#	Kelime	Açıklama
298	TALVEK HATTI	Boğazlarda ortadan geçtiği varsayılan hat.
299	TARAK GEMİSİ	Limanları ve geçitleri derinleştirmek için kepçeli olarak yapılmış özel gemi.
300	TAVA	Borda iskelelerinin altında ve üstünde durulacak yer [İskele tavası].
301	TAVLON GÜVERTE	Çok güverteli gemilerin üsten itibaren aşağıya doğru beşinci güvertesi.Eski harp gemilerine ait bir güverte katı.
302	TAYFA	Ticaret gemilerindeki gemiciler.
303	TENTE	Güverteyi yağmur ve güneşten korumak için güverte üzerine açılan branda veya başka bir malzememden yapılmış örtü.
304	TENTE OMURGASI	Tentenin orta kısmına ve altına konulan ağaç.
305	TERSANE	Gemi yapılan fabrika, tezgah veya sanayi merkezi.
306	TİRENTİ	Bir halatın çekilen çıması.
307	TIRNAK	Demirin kollarının ucundaki tırnak şeklindeki kısım.
308	TOKA ETMEK	Bir şeyi yerine kadar kaldırmak [Sancak toka etmek, işaret toka].
309	TORNİSTAN	Geri gitmek
310	TRAMOLA	Yelkenle seyirde rüzgarın bir kontradan diğer kontraya önce pruvanın geçmesi ile yapılan dönüş.

U

#	Kelime	Açıklama
311	UÇKURLUK	Bir sancağın direk veya rüzgar üstü tarafındaki yakasındaki takviye edilmesi için geçirilen beyaz renkli şerit. Bu taraftaki yakaya uçkurluk yakası ve içinden geçirilen ve iki ucunda da kanca bulunan salvoya da uçkurluk salvosu denir.
312	USKUNA	Pruva direği kabasorta armalı, grandi direği sübye armalı iki direkli yelkenli tekne.
313	USTURMAÇA	fender \| Fender

Ü

V

#	Kelime	Açıklama
314	VARAGELE	İki nokta arasında gerilmiş olan kuvvetlice bir halat üzerinde hareket eden bir makaraya bağlı sepet veya iskemle donanımlı insan ve eşya taşımak için kullanılan donanım.
315	VARDAVELA	Teknelerin küpeştelerinde ve borda iskelelerinde personelin korunması için dikilmiş bulunan sabit veya yatar kalkar puntellerin üzerine yatay olarak geçirilmiş demir veya ağaç tiriz.
316	VARDAVELA PUNTELİ	Küpeştelere konmuş olan ağaç veya demir sabit veya yatıp kalkan punteller.
317	VARİL	Mancana büyüklüğündeki madeni fıçı
318	VASAT	Teknenin ortası.
319	VELEDİBARKA	Fırtınalı havalarda pruva ana istrelyası üzerine açılan flok.
320	VELEİSTRALYE YELKENİ	Pruva direğinden sonra gelen direk üzerine açılan yan yelkenin sereni
321	VELENA	Direkler arasındaki istrelyalar üzerine açılan üçgen şeklindeki yelkenler.
322	VENTO	Bumbaları ve mataforaları bir taraftan diğer tarafa dirisa edebilmek ve sabit tutabilmek için cundalarından alınan halatlar. Bu halatlar gerekirse palangalara da bağlanır.
323	VİNÇ	Gemiye yük alıp vermede kullanılan, ambar ağızlarına yakın olarak konmuş hidrolik - elektrik veya istimle açılan makineler.
324	VİRA	Vidayı, cıvatayı, ırgat veya vinci çevirmek sarma yönünde verilen komut.
325	VİYA	Gemiyi veya tekneyi istenilen rotaya döndükten sonra, istenilen yöne seyredilmesi için verilen komut.
326	VOLTA	Bir halatın babaya veya biteye bir kez dolaştırmak
327	VOLTA ALMAK	Halatın veya demir zincirinin birbirine dolaşması.

W

X

Y

#	Kelime	Açıklama
328	YAKA	Yelkenlerin köşelerine ve yakalarına denir.
329	YAKAMOZ	Su içinde ışık biriktirebilen tekhücrelilerin total yansıma halinde ışıldaması.
330	YALPA	Teknenin sancaktan iskeleye, iskeleden sancağa dalgaların bordadan alınması ile sallanması.
331	YALPA OMURGASI	Teknelerin yalpalamasını azaltmak için karina kısmına baştan kıça doğru uzunan omurga biçimindeki çıkıntı.
332	YAN YELKENLER	Yarım serenler ve gizler üzerine açılan yelkenler ile flok ve valenalar.
333	YASLAMAK	Bir teknenin hareket kabiliyetini kaybederek, akıntı veya rüzgar etkisi ile bir rıhtıma veya başka bir tekne üzerine düşmesi.
334	YEKE	Dümen başına takılıp dümenin istenilen tarafa basılması için kullanılan demir veya ağaçtan yapılmış kol.
335	YELPAZE	Dümenin su içindeki en geniş kısmı.
336	YOMA	Genellikle kalın halatlara denir.
337	YÜRYA	Bir palanganın tirentisini veya bir halatın elle çekerken üzerine yatarka mola vermeksizin çekmek.

#	Kelime	Açıklama
338	ZİNCİR MANİKASI	Zincirlik ile üst güverte arasında zincirin arasından geçtiği madeni boru.
339	ZİNCİRLİK	Teknelerin baş tarafında başaltında demir zincirlerinin muhafaza edildiği yer.
340	ZIRH GÜVERTE	Eski zırhlı harp gemilerinde mermilerin delip geçmemesi için konan çelik güverte

Denizcilik Sözlüğü

A

B

C

Ç

D

E

F

G

Ğ

H

I

İ

J

K

L

M

N

O

Ö

P

Q

R

S

Ş

T

U

Ü

V

W

X

Y

Z